Kniven hans Bjørn-Lars

Her ein haust eg var til fjells og henta smalen,
dreiv eg innpå strok der sjeldan nokon sviv,
og då fann eg ved ei myr i Hamardalen
nokre leivningar i mosen av ein kniv.
På den kniven låg det rust i raue tommetjukke lag,
som i klinkesterke stålet var skore,
og ein massingholk som dingla over tangen no i dag
det var molen utav skaftet som ha’ vore.

Som eg sat der mo åleine innved nuten,
i fundering om mitt merkelege funn,
strauk eit minne meg frå den gong eg som gutan
høyrde soga om han Bjørn-Lars på Lund.
Denne Lars’n han forkomst atti fjellet her ein haust,
skal no vera om eit hundraåret sia,
og dei fann han først om våren, vel ei halvmil lenger aust,
der det sian heiter Likhamarlia.

Var det hit inn han Lars hadde vunne
på si usæle veidemannsferd,
og så utmødd og arm gjekk til grunne
etter knivkamp med slagbjørn her? –
Nei, dei fann kje han Lars, – han fauk ned i ei fonn,
og fekk snøen til sveip og til kiste.
Men ei knivstinga binne, forblødd på ei rond,
var ein bodskap frå mannen dei miste.

Det var Lasse-kniven rett eg hadde finne,
– den han nytta i si aller ytste nau,
då ei brølande og skadeskoten binne
heiv seg innpå Lars og ville slå han dau.
Dei sa det om han Lars at han aldri skaut i mist,
og at kula hans sat støtt der ho var sikta.
Men ei vekja som han vraka, hadde svore det for visst
at nok børsa hans ein dagen skulle svikta.

Var det grunnen til at Bjørn-Lasse bomma
her i dalen denne lagnadstunge dag?
Var det her han såg ein bjørnekropp seg krumma
til eit krasande og lynkvast labbeslag?
Då fer kniven han av sliren i ei spaningsladda stund,
med han eldsnøgt seg for bjørnelabben bender,
og den stålekvasse klingen i eit susande sekund
brått til skaftet han i bjørnebringen renner.

For eit brøl som gjenom fjellaudna båra
og barst ut imellom bråbratte berg,
då no villdyret dødeleg såra
​jalma ut or sin djupaste merg!
Var enn skogskongen stinga av kule og kniv,
så om bringen ein blodflaum der flødde,
gjekk han friskt fram til åtak i sving og i sviv,
– enn i dødsdansen traust nok han trødde.

Med ein kvitnande klem kringom kniven,
i ein holmgang så hardsett og trengd,
står han Lasse mot bergveggen driven,
– no er kofta hans flerra og flengd.
Lik ein dverg imot rise, – som løve mot lam,
var i storleik og styrke dei skilde.
Men i meisterleg mot sto i striden dei jam,
alt til livet i leiken dei spilde.

Denne bamsen tok kje støkk av første stingen,
– knapt han stokk då stålet andre gong rann i.
Her ein storm av vilsleg styrke brenn i bringen,
som mot mannsens mott og makt tel opp for ti.
Ser eg Lasse i striden, – så snopføtt og snar
han seg verja på meistarleg måte,
alt til binna for stålet på røminga tar,
– og han Lars ligg med lårbeinet brote.

Ingen såg på denne strid der atti dalen.
Ingen høyrde på det bjørneharde glam.
Kanskje glinsa det i kniven att på valen
då i kveldinga ei stjerne glytta fram.
Korleis Lasse nådde ned til den lia han låg,
er ei gåte som kje mannekløkt har klåra.
Han fann freden i dei fjell der han ferdast og var fjåg,
og fekk vigsla jord og kiste då det våra.

Alle tindar kringom dalen sto og tidde,
nett som fjetra av ei fælske frå hin dag.
Her låg myra med si mosegrodde vidde
lik ein vigvoll som har stilna etter slag.
Og eg sjølv sat på ei tuve med ein leivning av ein kniv,
like tagal som kvar stein i dette lende,
medan susen av ei soge frå eit lengst forgange liv
​tottest klage her i harm om gamalt hende.